Een gezonde Noordzee, bron van duurzame energie, rijk aan natuur en vol leven. Dát is onze droom. Aan de basis ligt een even simpel als doeltreffend inzicht: in windparken op zee mag niet over de bodem worden gevist en kunnen daardoor fungeren als kraamkamers van onderwaternatuur.
Bij de uitvoering van onze droom maken we gebruik van de unieke omstandigheden die windparken bieden voor de onderwaternatuur. Door het plaatsen van kunstriffen en het uitzetten van oesters versnellen en versterken we de natuurontwikkeling binnen een windpark. Riffen zijn een schuilplaats voor veel leven in zee en een bron van voedsel voor andere zeedieren.
Een krachtige samenwerking tussen de windsector en natuurorganisaties. Innovatie op de zeebodem in windparken met als ultieme doel een gezonde en rijke Noordzee.
Duurzame energie en natuurontwikkeling De komende jaren verrijzen er veel windparken op de Noordzee. Een overgang naar duurzame energiebronnen is hard nodig om verdere klimaatverandering tegen te gaan. In 2030 dekken deze windparken 75% van ons huidige elektriciteitsverbruik. De groei van windparken op de Noordzee betekent een enorm potentieel voor natuurontwikkeling. En die groei is groot: waar windparken nu nog 0,2% van de totale oppervlakte van de Noordzee beslaan, is dat in 2030 al 4,5%.
Natuurontwikkeling op de bodem van de Noordzee De meesten kennen de Noordzee als donkere zee met een zandbodem. Maar dit is niet altijd zo geweest: ooit was de bodem van onze Noordzee bezaaid met natuurlijke riffen, waar vissen, schelpdieren en andere organismen welig tierden. Inmiddels is onder andere door menselijk ingrijpen en ziektes de biodiversiteit van ons grootste natuurgebied afgenomen en zijn nagenoeg alle natuurlijke riffen verdwenen. De natuur kan wel een steuntje in de rug gebruiken.
Kraamkamer van onderwaternatuur Omdat er binnen windparken niet over de bodem mag worden gevist, kunnen ze uitstekend fungeren als kraamkamer voor onderwaternatuur. Maar die kraamkamers ontstaan niet vanzelf, daar zullen we bij moeten helpen. De onderwaternatuur krijgt daar zo de kans om zich daar ongestoord te ontwikkelen. We houden rekening met de bestaande natuur, willen de natuurontwikkeling zo groot mogelijk maken en spannen ons in de nadelige gevolgen die gepaard gaan met windmolens te beperken.
De groei van windenergie: risico's en kansen De bouw van windparken op zee brengt kansen en risico’s met zich mee voor de natuur. Risico’s zijn er onder andere voor vogels en vleermuizen. Bouwwerkzaamheden zorgen voor een tijdelijke verstoring voor zeezoogdieren. De kansen doen zich met name onderwater voor. Binnen windparken mag niet met sleepnetten over de bodem worden gevist. Hierdoor krijgt de natuur een kans om zich te ontwikkelen. Het toevoegen van harde materialen (zoals steenbestortingen) rond windmolens trekt biodiversiteit aan.
Samen met partners De Rijke Noordzee werkt niet alleen aan het behalen van haar doelen. Het programma werkt daarbij samen met convenantpartners. Deze partners hebben samen met Natuur & Milieu en Stichting De Noordzee een convenant ondertekend waarin zij zich committeren aan de doelen van het programma en zich actief inzetten voor het behalen van een of meer doelen. Dit doen zij onder andere door het uitvoeren van natuurversterkende projecten in de windparken, ontwikkelen van methodes voor toekomstige offshore projecten of onderzoek doen naar de effecten van het programma op de natuur.
Wetenschappelijke raad Om de wetenschappelijke basis van De Rijke Noordzee te waarborgen wordt het programma ondersteund door een wetenschappelijke raad. Deze raad bestaat uit wetenschappers die ervaring hebben met en achtergrondkennis van Noordzeenatuur, windparken op zee en bouwen met en voor natuur.
De Rijke Noordzee is een initiatief van Natuur & Milieu en Stichting De Noordzee. Het programma is mogelijk gemaakt door een bijdrage van 8,5 miljoen uit het Droomfonds van de Nationale Postcode Loterij.
